10 JAAR GELEDEN: LUNA, OULEMATOU, SONGÜL… (1)

Morgen is het precies tien jaar geleden dat Hans Van Themsche (foto 1, dan 18 j.) in Antwerpen ronddwaalde en met een diezelfde dag gekocht jachtgeweer de Turkse Songül Koç (dan 46 j.) een kogel in de borst joeg omdat ze gehoofddoekt op een bankje een boek aan het lezen was, en vervolgens de Malinese oppas Oulematou Niangadou (24 j.) doodschiet samen met de tweejarige Luna Drowart (foto 2). De rechtbank erkende dat Hans Van Themsche vanuit racistische motieven handelde. Vandaag en de twee volgende dagen blikken we terug op de dramatische gebeurtenissen, wat eraan voorafging en wat volgde.

11 mei 2006. Hans Van Themsche wrijft zich om 5.00 uur de slaap uit de ogen in een internaat in Roeselare. Daar studeert hij voor dierenverzorger. Een paar dagen ervoor is hij betrapt op roken. Van Themsche vreest dat hij wordt weggestuurd. Hij wil zelfmoord plegen, maar eerst “zo veel mogelijk allochtonen” doden. Hij vertelde het een dag eerder aan enkele klasgenoten, maar niemand neemt hem au sérieux. Die ochtend haalt hij een scheermes door zijn haar (foto: zo zag Hans Van Themsche eruit vlak na zijn dodelijke raid, nvdr.). Voor hij naar de trein richting Antwerpen sjokt, trekt Hans Van Themsche een lange zwarte leren jas aan, een witte T-shirt eronder, een legerbroek en combatschoenen om de metamorfose naar ‘skinhead’ te maken. Het contrast met zijn normale ‘grijze muis’-imago kan niet groter zijn.

In Antwerpen aangekomen stapt hij naar wapenhandelaar Lang aan de Lombardenvest, achter de Groenplaats (sinds 2014 gesloten, nvdr.). Van Themsche vraagt welk wapen vrij te koop is, laat zijn oog vallen op een karabijn maar heeft te weinig geld op zak. Hij neemt de bus naar Wilrijk, waar hij bij zijn ouders woont, en haalt in een bankkantoor 750 euro af. Vandaar gaat het terug naar de wapenhandelaar. Voor 494 euro koopt hij zich een jachtgeweer en voor 18 euro twintig patronen. Van aan de Lombardenvest gaat hij op tocht door Antwerpen. Rond 11u45 arriveert Van Themsche aan het Pottenbrugpleintje. Songül Koç, die er vlakbij Nederlandse taallessen volgt, leest er in alle rust een boek.

Songül Koç zit verzonken in het verhaal als Hans Van Themsche haar vanop twintig meter in de borst schiet. “Omdat ze een hoofddoek droeg”, verklaart hij later. Van Themsche zegt geen woord, gunt Songül Koç geen blik. Hij ziet alleen een schietschijf. De Turkse vrouw overleeft als bij wonder het schot. De kogel doorboort haar borst en verlaat haar lichaam weer door de rug. Tot twee jaar geleden was het gat dat de kogel in de bank maakte nog te zien. Twee minuten later draait Van Themsche de Zwartzustersstraat in waar hij Oulematou Niangadou en Luna Drowart tegemoet stapt. De oppas ziet dat Van Themsche een wapen vasthoudt en versnelt haar pas. Maar als Van Themsche de vrouw en de peuter passeert, draait hij zich om.

Van Themsche vuurt eerst op Oulematou, vanop vijf meter in haar rug. Het slachtoffer kijkt net over haar schouder. Van Themsche kijkt haar recht in de ogen. De vrouw valt. Luna begint te huilen. Van Themsche herlaadt zijn geweer en schiet het meisje op haar driewieler in de rug dood. Met zijn wapen nonchalant langs hem slingerend, dan eens in zijn nek zoals een commando, vervolgt Van Themsche zijn weg. Aan de Grote Koraalberg alarmeren een paar vrouwen wijkagent Marcel Van Peel die er middagpauze houdt. De wijkagent sommeert Van Themsche om zijn wapen neer te leggen. Van Themsche vraagt de agent hem “door de kop te schieten” en richt zijn karabijn op de wijkagent. De wijkagent vuurt Van Themsche een kogel in de buik, waarna Van Themsche in elkaar stuikt. Niet ver van het restaurant Hofstraat 24 dat de ouders van Luna toen openhielden.

In een eerste reactie wordt in de pers gefocust op het skinhead-uiterlijke van de dader, anderen spreken over de gothic-scene waartoe de dader zou behoren. Een week eerder zijn in Brugge een Parijzenaar van Afrikaanse afkomst en een West-Vlaming met rastakapsel in elk geslagen door skinheads die van een feestje kwamen in café De Kastelein, bekende verzamelplaats van extreemrechtse skinheads in Brugge. Volgens het Brugs parket zouden de bezoekers van De Kastelein nochtans weinig overlast bezorgen.

Premier Guy Verhofstadt veroordeelt “de afschuwelijke, laffe moorden” in Antwerpen als “een vorm van extreem racisme”. Verhofstadt vindt dat het “nu voor iedereen duidelijk (moet) zijn waartoe extreemrechts kan leiden”. Het Vlaams Belang veroordeelt de schietpartij. “Of het nu gaat om een laffe roofmoord, gepleegd door een illegale Pool, of om een racistische moordaanslag, gepleegd door een dolgedraaide skinhead, maakt geen enkel verschil.” Maar vlug blijkt dat het Vlaams Belang dieper betrokken is bij de moordpartij dan eerst wordt gedacht. Wordt vervolgd.