ÉÉN JAAR NA DE AANSLAG OP ‘CHARLIE HEBDO’

Vandaag is het precies één jaar geleden dat twee gewapende mannen de redactie van het Franse satirische blad Charlie Hebdo binnenvielen en twaalf mensen doodschoten. Onder hen de cartoonisten Cabu, Charb en Georges Wolinski. Andere cartoonisten (Luz, Willem) ontsnapten aan het bloedbad omdat ze nog onderweg waren naar de redactie. Nadat bij diezelfde aanval twee politieagenten sneuvelden werd ’s anderendaags in het zuiden van Parijs nog een politieagent doodgeschoten. De dader van die laatste moordpartij gijzelde nog een dag later een aantal mensen in een Joodse supermarkt, waarbij nog eens vier mensen het leven verloren.

De verontwaardiging was groot. Dezelfde dag als de aanslag op Charlie Hebdo werd al opgeroepen tot stille wakes – onze oproep voor een stille wake ’s anderendaags staat in de Top-5 van de meest op Facebook gedeelde AFF/Verzet-artikels in 2015 – en ook mensen die helemaal niet Charlie zijn verschenen op de wakes. In Frankrijk kwamen meer dan drie miljoen mensen op straat. Helemaal anders dan na de nog bloederige aanslagen op 13 november in Parijs. Angst gijzelt mensen.

Jeannette Bougrab (foto), de partner van de vermoorde cartoonist en Charlie Hebdo-hoofdredacteur Stéphane Charbonnier (Charb), is Parijs en Frankrijk ontvlucht. Ze woont en werkt tegenwoordig in Finland. In Humo vertelt ze deze week: “Ik geloof steeds meer dat we in een prerevolutionaire tijd leven, zoals tijdens het interbellum. De opkomst van extremistische partijen zoals het Front national (FN) is daar één van de uitdrukkingen van. Net zoals andere vormen van radicalisering – zoals religieuze – en massawerkloosheid. De toekomst doet niets goed vermoeden.”

“De enige remedie is stelligheid. Het is aan de regering en de politiek om te tonen dat ze in staat zijn te hervormen, en tegelijk rechtvaardig te blijven. Ik denk niet dat het FN snel echt aan de macht zal komen. Maar het doet me, als voorvechtster van de Republiek, pijn om te zien dat mensen zo wanhopig zijn dat ze denken dat het FN hen zal redden. Ik word daar sprakeloos van. Net zoals ik sprakeloos word van Franse jongeren die zich aansluiten bij Islamitische Staat. Ik begrijp het niet. Maar het is niet omdat we het niet begrijpen, dat we niets moeten doen.”

“De enige manier om beide vormen van radicalisering aan te pakken, is: luisteren, de werkloosheid bestrijden, het onderwijs hervormen, het sociaal pact herdefiniëren. Op dit moment heerst de triomf van het egoïsme en de haat. Dat zijn het FN en de islamisten voor mij: fabrieken van haat.” Het zijn wijze woorden van Jeanette Bougrab, waar we enkel nog aan kunnen toevoegen dat het antwoord op het terrorisme niet kan bestaan uit het beperken van onze burgerrechten, zoals men in ons land en in Frankrijk wil doen.

Een eerste stap na deze trieste verjaardag is om ook bij ons niet de “fabrieken van haat” te steunen. Neen aan Pegida dat aanstaande zaterdag Filip Dewinter en andere gifspuiten open zet. Ja aan de tegenactie zaterdagnamiddag in Antwerpen.