Na de politiecontroles van Yassine Boubout, Youness Tmimi, Montasser AlDe’emeh, Zouzou Ben Chikha (foto) en anderen wordt in sommige media gediscussieerd over ethnic profiling: allochtonen die meer dan anderen als verdachte worden behandeld, en op de koop toe onheus behandeld worden. Maar het probleem van ethnic profiling is al oud, en moet ruimer gezien worden.
Het juiste jaartal herinneren we ons niet, maar het was ergens eind jaren tachtig, begin jaren negentig. In elk geval: in de vorige eeuw. Een AFF-medewerker is op een vergadering in de hoofdzetel van de SP.A. Toen die partij nog niet ‘Socialistische Partij Anders’, maar gewoonweg ‘Socialistische Partij’ heette en samen met de PS huisde aan de Keizerslaan in Brussel. Vanuit alle uithoeken van Vlaanderen zijn er mensen bijeengekomen, alleen de man die van elders in Brussel moest komen is er niet. Een Marokkaan.
“Is het zo dat je het racisme gaat wegnemen?”, zegt iemand lachend. “We zijn hier in België, niet in een mediterrane cultuur.” Als Houssein uiteindelijk binnenkomt, blijkt dat hij een oponthoud heeft gehad wegens een identiteitscontrole. Straf toch. Een dertigtal mensen zijn op weg naar een vergadering, op één na allemaal blanken. Maar het is wel die ene niet-blanke die zich aan een identiteitscontrole moest onderwerpen. Hij ziet er nochtans niet uit als een schoelie, en werkte bij een overheidsdienst.
De identiteitscontrole verliep niet met het machtsvertoon zoals in deze tijden van terreurdreigingsniveaus, maar het voorval was wel typerend. Later hoorden we nog meer dergelijke verhalen: jongeren in Borgerhout en elders die constant om hun identiteitskaart gevraagd werden. Soms tot driemaal op een dag, niet zelden door dezelfde politieagent die in eenzelfde week meermaals om de identiteitskaart vraagt. Ethnic profiling is dus niet nieuw, en werd nog in recente rapporten vóór de terreurdreigingsniveaus aangeklaagd.
Het hangt natuurlijk samen met het racisme in het politiekorps. “Wij werken al jarenlang samen met de politie”, vertelde Patrick Charlier, de directeur van het Interfederaal Gelijkekansencentrum, gisteren in Het Nieuwsblad. “In workshops en vormingen merken we dat er steeds een groepje politiemensen is dat vijandig staat tegenover moslims. Ik wil niet veralgemenen, maar het gaat wel steeds om meer dan een enkeling. En het probleem is dat ze niet worden tegengesproken. Want de meerderheid van de agenten durft daar niks over te zeggen.”
En vanuit de politieleiding komt een foute reactie. De Antwerpse politiewoordvoerder Sven Lommaert reageert in Het Nieuwsblad met: “Ik zou wel eens willen weten of het racisme in andere beroepsgroepen zo veel lager is.” Sven Lommaert wil graag tegenspreken dat er bij de politie meer racisme is dan in andere beroepsgroepen, maar daar gaat het niet op. Van een gewapende macht moet men verwachten dat die iedereen op gelijke wijze benadert. Met niet meer of minder racisme, maar zonder racisme.
Tezelfdertijd is het probleem ook ruimer. Minstens toch in Antwerpen, stad die we het best kennen. Ook blanken worden overmatig en onbeschoft aangesproken. Als je een foto neemt van arrestaties, als je ergens fietst en de politie de verkeersregels niet kent, je opgebeld wordt op je fiets… Met een rode vakbondsjas na een betoging een terrasje doen is ook niet aangeraden, het Snelle Respons Team kruist maar beter niet je pad, en het is maar te hopen dat je geen kinderkribbe uitbaat waar een controle moet gebeuren. Niet altijd gaat het er onbeschoft aan toe, maar vaak druipt de arrogantie ervan af.
Met Houssein, de man die later dan de anderen op de vergadering in Brussel toekwam, gaat het intussen goed. Hij heeft sindsdien een ontelbaar aantal keren vorming gegeven aan politieagenten. Over racisme en diversiteit. Eerst als medewerker van het Koninklijk Commissariaat voor het Migrantenbeleid en van het Centrum voor Gelijke Kansen en voor Racismebestrijding, nadien met zijn eigen training- en adviescentrum. Hij is intussen ook de vader van Danira Boukhriss die furore maakt(e) in De Slimste Mens Ter Wereld. Maar met de politie is het nog niet goed gekomen.
Anti-Fascistisch Front / Verzet 